Mart ayında yayınlanan araştırmamızın ilk fazı, depremlerin ardındaki algı ve beklentileri anlamamız konusunda yardımcı olmuştu. Raporun gördüğü ilgi Twentify olarak kamuoyunu bilgilendirmeye yönelik kararlılığımızı artırdı ve ikinci fazın gerçekleştirilmesine olanak sağladı. İkinci fazda, ilk fazdaki konuları ele alırken, algı ve beklentilerin zamanla nasıl değiştiğini inceledik ve depremlerin ardından iyileşme sürecine ilişkin düşünceleri gözlemledik.
Katılımcıların %19’u, 6 Şubat Depremlerinde afet bölgesinde olduğunu belirtirken, %40’ı depremden kendisinin veya yakınlarının doğrudan etkilenmediğini ifade ediyor. Her 3 katılımcıdan birinin depremden etkilenen arkadaşı var. Mart 2023 sonuçlarına göre depremden etkilenmediğini söyleyenlerde büyük bir azalma görülüyor. Bu durum zaman içinde depremden etkilenen nüfusun neredeyse her iki kişiden birini etkileyecek boyuta ulaştığını gösteriyor.
Son iki haftada katılımcıların depremden kısa süre sonra da olduğu gibi en çok mutsuz hissettiği görülüyor. Ayrıca, sıkıntı, tedirginlik gibi duygusal durumlar da yaygın olarak görülüyor. Ancak bu duygularda anlamlı ve büyük düşüşler görülmekle beraber, heyecan, güçlü ve ilgili olma gibi olumlu duygularda önceki döneme göre artış görülüyor. Ürkme ve korku hislerinin de önemli ölçüde azaldığı görülüyor.
Katılımcıların %60’ı deprem sonrasında daha güvenli bir yaşam alanı sağlanması için önlemler alınmasını talep ediyor. Özellikle binaların güçlendirilmesi, depreme dayanıklı yapıların inşa edilmesi ve düzenli olarak deprem tatbikatları yapılması gibi tedbirler öne çıkıyor. Bu talepler, deprem sonrası toplumda güvenlik ve önlemlere dair farkındalığın arttığını gösteriyor.
SORUMLULUK KİMDE?
Mart 2023’e göre depreme hazırlık konusunda devletten beklentilerin yükseldiği, ancak AFAD’dan beklentilerin hayli düştüğü görülüyor.
Katılımcıların %75’i deprem öncesinde afet ve acil durum planları hakkında bilgi sahibi olmadığını belirtiyor. Deprem sonrasında ise bu oran %20’ye düşüyor, yani katılımcılar deprem sonrası afet ve acil durum planları konusunda daha bilinçli hale gelmiş durumda.
Bu, depremin insanların afetlere ve acil durumlara hazırlıklı olma konusunda farkındalığını artırdığını gösteriyor.
MARKALARDAN BEKLENTİLER
Yemek yapımı/dağıtımı ve giyim malzemeleri sağlanması konusundaki beklentiler, diğer beklentilere göre daha iyi karşılanıyor ve aynı zamanda bu bakımdan markalar Mart 2023’e göre daha çok beklentilere cevap veriyor. Depremi yaşayanların markaların beklentileri karşılama konusunda yaklaşımları daha olumsuz.
YARALAR SARILDI MI?
Depremin yaralarının henüz sarılamadığı düşünülüyor. Karşılanan ihtiyaçların başında yemek, giyinme ve barınma geliyor. Barınma aynı zamanda karşılanamayan ihtiyaçların başında gelirken bunu yeni bir hayat kurma ve sağlık/hijyen ihtiyaçlarının giderilemediği düşünülüyor. Temel ihtiyaçların karşılandığı düşünülse de konfor ve hayatı devam ettirmeye yönelik ihtiyaçların henüz karşılanmadığı düşünülüyor.
Sonuç olarak, 6 Şubat Depremlerinin etkisi hala devam ediyor ve birçok insanın duygusal ve psikolojik olarak etkilendiği görülüyor. Toplumun deprem ve diğer doğal afetlere karşı hazırlıklı olması, riskleri azaltmak ve insanların güvenliğini sağlamak için hayati önem taşıyor. Bu nedenle, deprem sonrasında çıkarılan derslerin ve önerilen önlemlerin dikkate alınması, olası afetlere daha iyi hazırlıklı olmayı sağlaması açısından önemli.